Touto-bono
Salvia sclarea
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-di-bons-ome-blanc, Sauvieto-de-prat, Erbo-di-plago.
Noms en français : Sauge sclarée, Toute bonne.
Descripcioun :La touto-bono, que trachis long de camin e de routo, es uno planto pulèu forto, ramificado, lanouso emé d'óudour. Li fueio (e li bratèio) soun larjo. Coumpara emé la sàuvi-d'Etioupìo que ié sèmblo un pau.
Usanço :La touto-bono, coume soun noum lou dis èi vertuouso contro mant un proublèmo. Ajudo à sougna e sarra li plago, èi bono pèr li mau de vèntre (digestioun e règlo), pèr limita li susour, lou coulesteròu e lou sucre dóu sang. Ajudo peréu pèr amoureja e proun enca. Li fueio e li flour podon èstre boutado dins lou manja pèr douna de goust (bevendo, sucrarié,counfituro, soupo...).
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Camin
- Ermas
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Pontico
Ref. sc. : Salvia sclarea L., 1753
Flox
Epilobium angustifolium
Onagraceae
Noms en français : Epilobe à feuilles étroites, Épilobe en épi.
Descripcioun :Grando planto renadivo que vèn bèn dins lis esclargiero dóu relarg dóu fau e peréu dóu mele. Fai de poulit couquet rose sus de lóngui cambo. Lou noum retengu de "Flox" vèn de l'enquisto de Madon (1999) au Ventour.
Usanço :Lou flox èi vertuous contro l'enflamacioun e peréu li fèbre e lis enfecioun. Empacho l'acioun di proustaglandino e s'emplego pèr eisèmple dins li problèmo de proustato, d'enflamacioun ORL, de vèntre, de boufigo e enca de pèu...
Port : Grando erbo
Taio : 0,5 à 2 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Epilobium
Famiho : Onagraceae
Ordre : Myrtales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 2 à 2,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca Si
Autour basso e auto : 200 à 2300 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Esclargiero
- Gaudre
- Ribiero
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Epilobium angustifolium L., 1753